Zwalmroute

Vrijdag: algemene staking. Hoewel ik aangesloten ben bij het ABVV, staak ik niet mee, want ik ben het niet eens met de opzet ervan. Ik vind dat de vakbonden te conservatief zijn in het eindeloopbaandebat. We hebben een seminarie van het werk in Aalst. Ik rij er op de fiets naar toe. In het weerkeren rij ik door Dikkele (Zwalm). Ik zie er wegwijzers van de Zwalmroute (een fietsroute) en besluit die de zondag te rijden.

Zondag: het weer is slechter dan voorspeld. Niet koud, maar bewolkt. Ik heb nog steeds geen vervoer voor mijn fiets, dus moet ik voor de start van de tocht van Gent naar Munkzwalm fietsen, 24 kilometer. De gegevens over de fietsroute heb ik opgezocht op het internet. Ik fotografeer Dikkele, het idyllische dorpje uit de Zwalmstreek dat het eerst in zicht komt vanuit de richting van Gent, vanop de Hundelgemsesteenweg.


De dorpskom van Dikkele vanuit de verte op de Hundelgemsesteenweg

In het centrum van Munkzwalm is het wat zoeken naar de start van de route. Ik vind hem aan de bibliotheek/sporthal. De route is volledig bewegwijzerd: ze valt uiteen in 2 delen: een traject met groene wegwijzers in het noordelijke en centrale deel van Zwalm. Dit is het gemakkelijkste stuk van 25 kilometer. Het traject loopt door een golvend, maar niet al te lastig terrein langs de typische dorpjes met hun kleurrijke huisjes van de Zwalmstreek. Dit deel is geschikt voor familie-uitstapjes. Op zeker moment (kort na de Ter Biestmolen in Nederzwalm) is er een afsplitsing: een tweede traject met blauwe wegwijzers gaat langs het zuiden van de Zwalmstreek en is veel heuvelachtiger en lastiger. Dit deel van nog eens 25 kilometer is eerder bestemd voor wielertoeristen. Kort voor het einde van de tocht, ter hoogte van de Yzerkotmolen in Sint-Maria-Latem, sluiten de twee trajecten weer bij elkaar aan terug naar Munkzwalm.

Van het centrum van Munkzwalm gaat het naar de Zwalmmolen. In het provinciaal infokantoor bij de molenhoeve (die als taverne dienstdoet), dat ook op zondag open is, krijg ik een gratis kaart met wegbeschrijving van de AVS-Zwalmroute, zoals ze eigenlijk heet. De Zwalmmolen is een watermolen aan de beek de Zwalm die in de Schelde uitmondt. De hele Zwalmstreek door zijn er dergelijke watermolens. Nu doen ze allemaal dienst als taverne-restaurant in deze druk door toerististen bezochte streek.


De Zwalmmolenhoeve (nu een taverne, zoals alle watermolens in de streek) met het provinciaal infokantoor in het wachthuisje ernaast.


De Zwalmmolen in Munkzwalm

De Zwalmstreek is gewoon prachtig! Van Munkzwalm leidt de route naar Roborst en daarna Hundelgem door een glooiend, agrarisch landschap met hereboederijen en huisjes met gekleurde luiken. De grote boerderijen (en er zijn er nogal wat) hebben traditionele namen op de voorgevel. De zon komt er zowaar door ook, al blijft er mist hangen tussen de heuvels.


Pastorale in de Zwalmstreek (omgeving van het dorp Roborst)

Veel wandelaars en soms wielertoeristen, doorgaans op racefietsen. Ik ben blijkbaar de enige vandaag die de Zwalmroute rijdt. Het dorp Hundelgem (bekend van de Hundelgemsesteenweg in Gent, die er ook effectief naar toe leidt) stelt niet zo veel voor. Niet al te mooie kerk, kleine dorpskern, drukke steeenweg. Ik steek de steenweg (Aalst-Oudenaarde of Gent) over en kom op het veel interessantere pad naar Dikkele, misschien het mooiste van de 13 dorpen in de Zwalmstreek. We steken even de grens met de buurgemeenten Zottegem en Gavere over en rijden het dorp Dikkele binnen. Twee leuke dorpscafeetjes naast elkaar. Een ervan leerde een (toenmalige) vriendin me enkele jaren geleden kennen. Het dorp is heel schilderachtig. Jammer dat ik het geheel niet kan fotograferen. Kitscherig beeld ter ere van de (verdwenen) brouwers hier, maar het past bij het idyllische geheel en stoort niet. Leuk dorp om te bezoeken, maar weet niet of ik hier zou kunnen leven: het dorpscentrum is net een museum, een soort Bokrijk in het klein.


Straatje in het pittoreske dorp Dikkele

Van Dikkele naar Beerlegem. Ook mooie huizen met gekleurde luiken. Het dorp wordt echter doorsneden door drukke wegen: de weg die van Gent komt, mondt hier uit in de provinciale baan Aalst-Oudenaarde. Weer een kitscherig beeld ter ere van de jager. Kasteel en uitgestrekt domein Ten Bieze, niet toegankelijk voor het publiek.

Richting Meilegem nu. We doen het dorp zelf en de provinciale Kaaihoeve, die ik al eerder bezocht, niet aan.

Ideale streek om te verkennen met de fiets. Met de auto zie je niets, want je passert enkel langs de grote wegen. Wandelen is hier ook leuk, maar de afstanden zijn te groot om veel te kunnen zien. Nu kom ik in Nederzwalm, met Munkzwalm de enige verstedelijkte (alles is relatief) kern.


De Terbiestmolen in Nederzwalm

Vlak na de Terbiestmolen voltrekt de splitsing tussen het groene en het blauwe traject zich. Al gauw merk ik dat het blauwe stuk inderdaad vrij lastig is. We komen in de buurt van Korsele (de Geuzenhoek) in Horebeke. Dit gebied ken ik al van in mijn jeugd, omdat ik er ooit met de scouts kampeerde. Ik ben er dikwijls weergekeerd. Erg heuvelachtig hier. De Konkelstraat is al een stevige helling. Ik rij tot op de top, hoewel de route halverwege afslaat naar rechts. Dan rij ik terug en kom halverwege de Molenberg, een traditionele beklimming uit de Ronde van Vlaanderen, zoals ik gelezen heb op het internet. Ik wil de helling helemaal doen en rij naar de voet. Moldergemmolen, een sjieke taverne-restaurant. Kasseien, de hele klim lang. Van die echte Vlaamse kinderkopkes. Héél steil stuk. Ik vrees een ogenblik dat ik zal moeten afstappen, maar door heel klein te schakelen blijf ik in het zadel. Boven ben ik buiten adem. Ik voel mijn hart kloppen. Nadien is de fitheid er een beetje uit. Heb me wellicht wat geforceerd op die twee hellngen. Heb er toch ook al een 50 km opzitten vandaag.


De Molenberg: typisch Ronde van Vlaanderen-parcours, zoals je ziet.

Het zuidelijk gedeelte van de Zwalmstreek - de dorpen Sint-Blasius-Boekel en Rozebeke - is anders dan de rest. Het landschap is robuuster en heuvelachtiger. Het sluit al meer aan bij de Vlaamse Ardennen. Deze dorpen zijn nog minder dicht bewoond dan die centraal en in het noorden. Hoofdzakelijk landbouw hier, minder toeristische activiteiten. Ook hier grote, mooie hoeven met traditionele namen. Met de fiets is het veelal klimmen geblazen. We doen een klein stukje Oudenaarde (Mater) en Brakel (Elst en Michelbeke). ook een stukje Zottegem. In de Mijnwerkersdoorgang zet ik me in het wiel van een mountainbiker die er nogal fors tegenaangaat, zodat het wat sneller vooruitgaat gedurende een tweetal kilometer. Ik verlies immers veel tijd met afstappen en foto's nemen en wil zeker voor het absolute donker terug in Gent zijn. Soms is het landschap zo mooi dat ik het toch niet kan laten foto's te nemen, al zijn de weersomstandigheden niet ideaal: veel mist. Veelal verlaten wegen nu, want het loopt tegen zessen en de meeste wandelaars zijn al naar huis.


Het weer was niet zo slecht, maar het bleef mistig in deze heuvelachtige streek. Hier in de omgeving Sint-Blasius-Boekel - Rozebeke.

Ik kom in het gehucht Wijlegem (Sint-Denijs-Boekel). Een klein en zeer agrarisch gehucht met een mooi kerkje, een kapel eigenlijk. Die kleine kerkjes in landelijke, heuvelachtige gebieden doen me wat, hoewel ik niet religieus ben. Zoals die dorpjes samentroepen rond zo'n eenvoudig kerkje! De kerkjes staan symbool voor gemeenschapsvorming. Misschien is het iets archetypisch, iets in het collectieve onderbewustzijn dat me er in aantrekt? Een blik in het verleden. Het mijne en dat van elk van ons. Het landelijke Vlaanderen wordt met de jaren kleiner, maar het bestaat nog, al moet je soms zoeken.

Ik neem enkele foto's vanop een (licht verharde) mesthoop. Het zijn de laatste. Later trek ik er nog ter hoogte van Dikkele bij valavond, maar die mislukken (te donker).


Kapel van het gehucht Wijlegem (Sint-Denijs-Boekel)


De kapel van Wijlegem in een iets ruimer kader. Deze kapel vind ik mooi door haar eenvoud, de knap contrasterende kleuren en de zuiverheid van de omgeving waarin ze staat.



Vergezicht in de omgeving van de kapel van Wijlegem

Na Wijlegem volgde nog een eind langs de spoorweg, keren aan het station van Sint-Denijs-Boekel en dan terug langs de Yzerkotmolen, de zoveelste watermolen in deze streek, terug naar Munkzwalm. Ik arriveerde er rond half zeven. Ik moest natuurlijk nog de 24 km naar Gent terugrijden. Ik was blij dat ik een trui meehad, want het werd fris, en dat de terugweg naar Gent hoofdzakelijk bergaf liep, want ik was behoorlijk moe. Kort voor achten was ik thuis. Ik heb die namiddag104 km gefietst voor een tocht die ik iedereen kan aanbevelen.